Een vliegreis is altijd een soort reizen door de tijd. Iedere plek is anders in zijn tijd. En er is ook nog fysiek een andere tijd. Exact veertig jaar geleden was mijn aller eerste vliegreis, als jonge van net twintig in een tijd dat vliegen nog bijzonder was. Een enorme Boeing 747 met drie tussenlandingen van Amsterdam naar Singapore, nu een rechtstreekse vlucht van twaalf uur. Toen een martelling van totaal zeventien uur op een stoel. De film werd geprojecteerd op een scherm tegen de want en op wat kleine schermen boven het gangpad. Als deze voorbij is gaat het licht vrijwel direct uit en heerst er de stilte, achter de herrie van de motoren. De bemanning komt een paar keer langs met een drankje, een hapje en een kopje koffie. Verder zit, slaapt, hangt iedereen op zijn stoel met een blauw dekentje over zich heen.
Er vliegen nu waarschijnlijk honderd keer zoveel mensen per dag rond, alles is veranderd. De processen rond inchecken zijn geautomatiseerd. Online boeken, inchecken en je stoel kiezen. Zelf een koffer op de band zetten en een sticker plakken, een barcode scan om de vertrekhal in te komen, een body scan voor de beveiliging en een gezichtsscan voor de douane. Iedereen vliegt nu, vijfhonderdduizend vertrekkende vluchten per jaar, vanuit Schiphol. Alles bijna volledig geautomatiseerd en efficiënt, ook al zijn er nog steeds dezelfde wachtrijen.
Net als alle andere vliegreizen
In het vliegtuig zijn er nog steeds tien stoelen met twee gangpaden in een rij. En ook loopt de steward of stewardess nog steeds met een karretje, met hetzelfde drie gangen mini menuutje op een klein blaadje met keuze uit twee gerechten. En nog steeds is altijd precies een van maaltijden op als ze eindelijk bij mijn rij zijn. Er is veel meer keus uit films met een individueel scherm en meer muziek uit dezelfde oortjes. Maar eigenlijk is er niets veranderd. De stoel is nog steeds te klein.
De spanning of de koffer dezelfde reis gemaakt heeft en of de douane ons toelaat is ook ongewijzigd. Zelfs de taxirit en de ontvangst in ons appartement Hotel – met de eerste beelden en contacten met Canada – is vergelijkbaar met vele andere locaties. Beetje uitpakken en wat boodschappen halen voor het ontbijt van morgen, om daarna eindelijk een koud biertje en wijntje te nemen en op een terrasje zitten. Na de burger slaat eindelijk de vermoeidheid ook gewoon weer keihard toe. Wat niet vreemd is want voor ons is het nu een uur of vier in de nacht, zonder slaap gehad te hebben. Een goede rustige reis, probleemloos, maar je zou dit stuk de volgende keer liever over willen slaan. Net als veertig jaar terug. Er is niets veranderd en het liefste sla je dit stuk helemaal over. Reizen zonder tijd zonder dat het tijd kost.
Beam me up scotty
Het grootste verschil, tussen de twee vluchten, is dat we ons nu moeten schamen voor deze trip. We hebben ervoor gezorgd dat de temperatuur van de aarde een miljoenste graad gestegen is door ons gedrag. Maar alleen ervaren hoe de wereld er andere kant van de aardbol eruitziet vanuit boeken, Tv-programma’s of wat mensen op social media schrijven is ook niet de oplossing. Dan gaat de mening er uit zien zoals anderen die willen hoe wij het willen zien, de wereld als een Noord-Korea. En de wereldbewoners welke nooit verder komen als het gebied waar ze zijn geboren. Een angstig idee. Andere oplossingen voor verplaatsen zijn nodig. Niet meer verplaatsen is niet de oplossing.
Het is tijd voor “beam-me-up-scotty”. Reizen door de tijd zonder de lange vervelende tijd in een vliegreis.
Vancouver, 15 augustus 2019